donderdag 4 februari 2010

Mythe of waarheid: kat voorspelt de dood


Ik weet het: het gaat niet over honden, maar ik kon dit niet laten liggen. De gelijkenissen met vermeende bovenaardse kwaliteiten die soms aan honden worden toegedicht zijn te opvallend. Het is ook een mooi verhaal, zelfs al is het niet waar (si non è vero, è ben trovato). Of niet correct.

In Amerika is er namelijk ophef over een kat in een rusthuis die al meer dan 50 sterfgevallen zou voorspeld hebben. Dr David Dosa, geriater en assistent aan de Brown University (Rhode Island, USA) publiceerde hierover eerst in het New England Journal of Medicine (2007), toen daarna de kat haar aantal correcte voorspellingen nog verdubbelde, schreef hij het boek "Making rounds with Oscar: the extraordinary gift of an ordinary cat" (vrij vertaald: de ronde doen met Oscar; het speciale verhaal van een gewone kat).

Om met de deur in huis te vallen: ik geloof nooit dat iets of iemand, zij het mensen, katten, honden of bomen, de toekomst kan voorspellen. En dus neen, ook het boek van Rupert Sheldrake ‘honden weten wanneer hun baas thuiskomt’ kon me niet overtuigen. Ik geloof niet in zesde zintuigen. Ik geloof wel in zintuiglijke waarnemingen en dat die bij honden en katten veel scherper zijn dan bij ons. Maar laten we eerst het wonderbaarlijke verhaal van de kat vertellen.

De kat, nu vijf jaar oud, werd als kitten geadopteerd in het Steere House Nursing and Rehabilitation Centre in Providence, Rhode Island. Dat centrum specialiseert in de verzorging van mensen met ernstige dementie. Dr. David Dosa heeft het gedurende vijf jaar bijgehouden: de kat loopt meestal van kamer tot kamer en blijft zelden bij patiënten, behalve bij deze die binnen enkele uren gaan sterven, zo bleek, achteraf…

Wanneer ze uit de kamer van een ‘stervende’ gehouden wordt, krabt ze aan de deur. Toen de verpleegsters de kat bij iemand brachten waarvan ze dachten dat hij/zij stervende was, verliet ze de kamer en ging op een ander bed zitten. Die patiënt overleed binnen enkele uren, de eerste leefde nog enkele dagen.

Dr Dosa en zijn verplegers zijn nu zo zeker van de voorspellende krachten van de kat dat ze de familie van een patiënt al verwittigen, wanneer de kat zich op zijn bed uitstrekt om een tukje te doen. “Soms gaat ze dan weg om iets te eten, maar ze komt altijd terug naar hetzelfde bed”, vertelt de dokter. “Er zijn nog vijf andere katten in dit huis, maar die hebben nooit hetzelfde talent vertoond.”

In zijn boek geeft dr. Dosa geen wetenschappelijke verklaring voor het fenomeen. Volgens hem is de kat in staat om – net zoals honden ogenschijnlijk kanker kunnen ruiken – om de specifieke geur van afstervende cellen te detecteren.

Ondertussen wordt de kat geprezen voor haar kwaliteiten. De vrienden en familie van de overledene voelen zich getroost door haar aanwezigheid in de laatste ogenblikken van hun geliefde.

Wat moeten we hiermee? Mag een mens niet in het bovennatuurlijke geloven? Van mij wel. Maar het is veel interessanter en spannender om een verklaring te zoeken. Ik geef ze mee, voor wat het waard is (ik ben tenslotte geen professor in de geriatrie).

De dokter zegt de kat asociaal is. Als je ze ergens plaatst, blijft ze niet zitten. Ze kiest dus duidelijk zelf haar plekje. Dat doet mijn kat ook. Die is helemaal geen schootjeszitter. Maar plots is ze daar. En dan kiest ze iemand om bij op schoot te kruipen. Dan wil ze weer naar buiten. Dan weer naar binnen. Maar ze laat zich nooit vertellen wat te doen. Typisch katten.

Terug naar Rhode Island. Een gokje: ik denk dat deze kat extreem kieskeurig is. Ze wil gaan en staan waar ze wil (ze krabt aan deuren die dicht zijn) en wil enkel te maken hebben met een zeer rustig persoon. Ze gaat er ook niet op liggen, maar ernaast. Misschien gaat er van stervende mensen totaal geen stress meer uit, zijn ze volledig bewegingsloos en voelt de kat aan dat ze daar het best even rustig zou kunnen liggen. Weg met mensen die perse willen babbelen of – godbewareme – strelen. Blijkbaar zijn enkel de mensen die rustig (of apatisch) genoeg zijn, ook diegenen die binnenkort gaan sterven.

(via daily telegraph)