"Weet Obama's hond dat hij speciaal is?"

Nu het kiezen van een hondenras in het gezin Obama van de baan is, zoeken de media naar nieuwe, iets diepere kwesties over de nieuwe presidentiële hond. Zo vraagt de New York Times zich in een filosofische bui af: “Beseft Bo de Portugese waterhond eigenlijk wel dat hij de beroemdste hond ter wereld is?”

Anders geformuleerd: hoe ver reikt het bewustzijn van een hond? Niet alleen van de First Dog in het Witte Huis en van mijn fiere setter die aan mijn voeten ligt te slapen terwijl ik dit schrijf, maar van alle honden ter wereld.

De grootste filosofen, neuro-wetenschappers, psychologen en biologen breken zich hier al eeuwen het hoofd over. Waar filosoof René Descartes in de zeventiende eeuw dacht dat dieren maar simpele mechaniekjes waren, zijn sommige dierenliefhebbers vandaag in de andere richting doorgeschoten, door de hond menselijke trekjes toe te kennen. Op de vraag of de hond van Obama enig idee heeft dat hij een internationale mediafiguur is, is het antwoord natuurlijk: nee.

De NY Times stak voor deze kwestie zijn licht op bij Stanley Coren, professor psychologie aan de universiteit van Brits Columbië en auteur van verschillende hondenboeken, waaronder ‘De intelligentie van honden’ en ‘Hoe slim is mijn hond’.

“Honden weten niet wat beroemd zijn is”, legt Coren uit. “Wat ze wel weten, is welke status ze hebben binnen hun roedel. Ze weten hoeveel ze van hun baas mogen, dus als het gezin Obama hem als een koning behandelt, zou dat wel eens het hondse equivalent voor ‘beroemd zijn’ kunnen betekenen. Los daarvan zullen de waarnemingen van deze hond niet veel verschillen van elke doorsnee hond die verwend wordt. Ik ben zeker dat er honderdduizenden, zo niet miljoenen honden in eenvoudige gezinnen rondlopen die denken dat ze heel erg speciaal zijn”, aldus Coren.

Stanley Coren schreef al in ‘The Pawprints of History’ (Dogs and the Course of Human Events) een zeer onderhoudend hoofdstuk over de honden van de Amerikaanse presidenten. Daarin lezen we geamuseerd hoe die meestal rotverwend waren, omdat niemand van het personeel ze ook maar een strobreed in de weg durfde leggen, zelfs al hadden ze zopas het presidentieel bloemenperk omgeploegd of een drol gedraaid op de koele tegels in een van de lange gangen in het Witte Huis.

Uit het gedrag van de voorgangers van Bo vallen voorlopig weinig conclusies te trekken. Barney, de Schotse terriër van Bush jr., had zijn eigen webpagina op www.whitehouse.org , maar toonde enkel zijn dankbaarheid door een reporter van het persagentschap Reuters te bijten. Socks en Buddy, de kat en hond van de Clintons, kregen zoveel fanmail dat Hillary er een boek mee samenstelde.

Of de lieve dieren dat beseften? Hondenbewustzijn is pas de laatste decennia een serieuze wetenschap geworden: een van de grondleggers was Marc Bekoff, in de jaren negentig prof ecologie en evolutionaire biologie aan de universiteit van Colorado. Hij deed met zijn eigen hond ‘Jethro’ een onderzoek dat later beroemd zou worden als het ‘Yellow Snow Project’ (voor wie aan Frank Zappa denkt, 'watch out where the husky’s go and don’t you eat that yellow snow’, dat is niet eens zo ver naast de essentie).

Gedurende vijf winters verzamelde Marc Bekoff tijdens de dagelijkse wandeling urinestalen van zijn hond in de sneeuw en legde ze verderop weer neer. De hond besteedde duidelijk minder aandacht aan zijn eigen geur. Stanley Coren die Bekoffs werk bestudeerde zegt dat het ‘gele sneeuw project’ bewijst dat honden zichzelf kunnen onderscheiden van andere honden: “Het is een begin van zelfbewustzijn, weten dat je bestaat en dat je verschilt van anderen”.

Coren zelf werd bekend voor zijn intelligentietesten voor honden. Aan de hand van het aantal geluiden, signalen en gebaren dat honden kunnen begrijpen, concludeerde hij dat de gemiddelde hond ongeveer dezelfde intelligentie bezit als een 2-jarig kind. Dit wordt nu ook vrij algemeen aanvaard bij hondentrainers. Maar los van deze vaststelling zijn Bekoff en Coren ervan overtuigd dat een hond zoals Bo niet beseft in welke uitzonderlijke situatie hij zich bevindt.
(via The New York Times)